So với nhiều vật nuôi khác, đầu tư nuôi hươu sao ban đầu có chi phí lớn song hiệu quả kinh tế mà loài vật nuôi này mang lại cho người nông dân khá cao. Bởi vậy, ngày càng nhiều hộ nông dân của tỉnh lựa chọn hươu sao là vật nuôi phát triển kinh tế và làm giàu cho gia đình.
Khởi nghiệp nhờ “mát tay”, tự học hỏi
Trung bình mỗi con hươu trưởng thành giúp người nuôi thu lãi từ 10 – 15 triệu đồng từ việc bán nhung hươu tươi.
Ngoài ra, nếu chế biến ra các sản phẩm hỗ trợ sức khỏe từ nhung hươu, thu nhập sẽ còn tăng cao hơn nữa. Đây là mô hình đầy tiềm năng để người trẻ phát triển kinh tế nông thôn.
Theo kinh nghiệm của những hộ dân nuôi hươu thì hươu ít bị bệnh nhưng quen sống trong môi trường hoang dã nên khi nuôi nhốt phải tuân thủ kỹ thuật và vệ sinh bảo đảm sạch sẽ cả từ chỗ ăn, uống, ngủ. Bù lại, con vật này rất phàm ăn nên có thể tận dụng nguồn thức ăn sẵn có tại địa phương như: Lá cây, cỏ sữa, cà rốt, trái cây các loại…
Trung bình một con hươu trưởng thành 1 ngày ăn khoảng 5 – 7 kg cỏ, phụ phẩm từ hoa màu. Với những con hươu đang trong thời kỳ sinh sản, cho nhung, cần bổ sung thêm lượng thức ăn giàu tinh bột và củ, quả tươi.
Hươu đực nuôi đến 3 tuổi thì bắt đầu cho nhung, lượng nhung thu hoạch được tăng dần theo tuổi của chúng, khoảng từ năm thứ 5 cho đến năm thứ 13 trở đi là cao điểm cho thu hoạch. Theo tính toán, mỗi con hươu có thể cho khai thác nhung từ 10 – 15 năm, thậm chí có thể lên tới 25 năm, mang lại doanh thu từ 180 – 250 triệu đồng/con.
Hiện nay, các hộ nuôi hươu sao ở Vị Xuyên đang bán nhung với giá 2,5 triệu/1 lạng. Nhung hươu sao được coi là nguồn dược liệu quý, được người dùng ưa chuộng, dễ bán trên thị trường.
Là một trong những gia đình đi đầu của huyện Vị Xuyên trong việc chăn nuôi hươu sao khai thác nhung, gia đình ông Trần Văn Thành ở thôn Minh Thành, xã Trung Thành (Vị Xuyên) hiện có trên 60 cá thể hươu sao, nai để phát triển kinh tế.
Trong đó có 20 cá thể cho khai thác nhung. Từ chăn nuôi hươu mỗi năm gia đình ông cũng có nguồn thu nhập ổn định từ 500 đến 600 triệu đồng.
Cũng nhờ chăn nuôi hiệu quả, gia đình ông Thành đã tích cực cung ứng con giống, chuyển giao kỹ thuật cho những người nông dân có cùng sở thích.
Qua thời gian, ông nhận thấy loài vật này thích nghi tốt và mang lại hiệu quả kinh tế cao nên quyết định sẽ tiếp tục với nghề nuôi hươu, nai tại vùng đất mới.
Ông Thành cho biết thêm, hiện nay, giá nhung nai khoảng 8 triệu đồng/kg, còn nhung hươu khoảng 2,5 triệu đồng/100g. Nếu mỗi năm ông bán 40 con hươu và 10 con nai, sau khi trừ chi phí, sẽ lãi hơn 500 triệu đồng.
“Hươu, nai ăn cỏ cây, phế phụ phẩm nông nghiệp nên gần như không tốn tiền mua thức ăn. Địa bàn xã Trung thành trồng chuối và cây có múi rất nhiều.
Đây là loài động vật hoang dã nên cũng khá ít bệnh so với những vật nuôi khác. Do đó, nuôi những con này chúng tôi cũng rất yên tâm về chăm sóc và đầu ra”, ông Thành chia sẻ.
Nhờ hiệu quả kinh tế mang lại nên trong những năm trở lại đây, phong trào nuôi hươu sao lấy nhung trên địa bàn tỉnh ngày càng phát triển. Trong đó chỉ tính riêng tại huyện Vị Xuyên đã có trên 30 hộ tham gia nuôi hươu sao với tổng đàn gần 500 con.
Giúp dân xóa đói giảm nghèo
Cũng với mô hình nuôi hươu sao cho thu nhập cao anh Nguyễn Hoàng Việt (31 tuổi, ngụ ấp Phú Thạnh A, xã Phú Kiết, H.Chợ Gạo, Tiền Giang) cho biết anh nuôi hươu khoảng 2 năm là cho nhung, nhưng do hươu còn tơ nên nhung nhỏ.
Phải từ 5 – 7 tuổi, hươu đạt độ tuổi trưởng thành mới cho nhung to và chất lượng. Nhung hươu từ 45 – 50 ngày đạt chuẩn thu hoạch, nếu trễ từ 55 – 60 ngày nhung bị già, giảm giá trị. Cứ khoảng 8 tháng, hươu đực được lấy nhung một lần, trung bình từ 500 – 800 gr/con.
Hiện nhung hươu tươi bán với giá 15 – 18 triệu đồng/kg. Ngoài ra, từ nhung hươu, anh Việt còn chế biến ra 4 sản phẩm phục vụ đông y và tây y gồm các loại dược phẩm, thực phẩm bổ dưỡng sức khỏe như: nhung hươu ngâm mật ong, cau nhung hươu, bột nhung hươu… Nhờ đó, anh thu nhập gần 500 triệu đồng/năm.
Ngoài việc bán nhung hươu tươi và sản phẩm chế biến từ nhung, anh Việt còn phối giống, cho hươu sinh sản để bán giống. Sau 3 – 4 tháng, hươu có thể xuất bán với giá từ 12 – 15 triệu đồng/con (hươu đực) và từ 8 – 10 triệu đồng/con (hươu cái). Mỗi năm, anh Việt xuất bán trên 10 hươu giống ra thị trường.
“Trung bình mỗi con hươu trưởng thành giúp người nuôi thu lãi từ 10 – 15 triệu đồng từ việc bán nhung hươu tươi. Ngoài ra, nếu chế biến ra các sản phẩm hỗ trợ sức khỏe từ nhung hươu, thu nhập sẽ còn tăng cao hơn nữa. Đây là mô hình đầy tiềm năng để người trẻ phát triển kinh tế nông thôn”, anh Việt tự tin.
Có thể thấy thành công bước đầu của mô hình chăn nuôi Hươu sao của một số hộ gia đình sẽ là tiền đề và là động lực để các nông hộ trên địa bàn tỉnh phát triển ngành nghề chăn nuôi mới, giúp tạo việc làm, tăng thu nhập, góp phần tích cực vào công cuộc phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo của địa phương.
Duy Huy (Tổng hợp)