Ma túy núp bóng các loại thực phẩm, đồ uống xuất hiện tại Việt Nam |
Đặc biệt, nhóm chất này không màu, không mùi nên công tác phòng chống ma túy rất khó phát hiện được bằng mắt thường mà phải dùng các thiết bị phân tích hiện đại có độ nhạy cao mới phát hiện được. Người dùng cũng khó phát hiện do không biết hàm lượng, liều lượng bao nhiêu.
Liên quan đến các loại ma túy hiện nay, đại diện Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an) cho biết, ma túy được phân theo 2 nhóm. Nhóm một là ma túy có nguồn gốc tự nhiên: thuốc phiện, heroin, morphine, cocain, cần sa… Nhóm hai là ma túy tổng hợp, gồm: ketamine, ma túy đá, thuốc lắc (thành phần chính của ma túy đá và thuốc lắc là methamphetamin và amphetamine), tinh dầu cần sa tổng hợp, nước vui, các loại ma túy núp bóng dưới dạng thực phẩm.
Tuy nhiên, ngoài việc sản xuất ma túy tổng hợp dạng đá, ketamin, trên thế giới, các đối tượng còn sản xuất loại ma túy tổng hợp dạng Fentanyl. Đây là loại ma túy cực độc, gây nghiện gấp 50 lần heroin, 100 lần morphine và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Mỹ.
Theo báo cáo của Cục Điều tra liên bang Mỹ, loại ma túy Fentanyl này đã làm cho hơn 100.000 người chết tại Mỹ trong năm 2023, chỉ với 2mg có thể gây chết người. Fentanyl đang bị lạm dụng phổ biến tại Mỹ và một số nước khác. Năm 2023, Mỹ ghi nhận khoảng 100.000 ca tử vong (từ 18 – 45 tuổi) do sử dụng Fentanyl quá liều.
Loại ma túy này được bán dưới dạng viên nén, dạng bột hoặc dung dịch với các tên quen thuộc như “sứ trắng”, “heroin tổng hợp”… Bên cạnh đó, Fentanyl được buôn lậu vào Mỹ phần lớn từ Mexico, các quốc gia Trung và Nam Mỹ. Việc sản xuất và vận chuyển Fentanyl đang khiến tình hình an ninh từ các nước Trung và Nam Mỹ rất phức tạp, tội phạm tranh giành quyết liệt các tuyến đường vận chuyển tiền chất và đưa Fentanyl đến Mỹ.
Đặc biệt mức độ dung nạp và lệ thuộc đối với các chất này rất lớn và có thể đạt ngưỡng cao một cách nhanh chóng, chúng có thể thẩm thấu qua da và gây cho người tiếp xúc bị nhiễm độc và tử vong. Tại khu vực Đông Nam Á, Fentanyl đã được phát hiện, thu giữ tại Myanmar, Lào, Thái Lan. Đặc biệt, Thái Lan đã thu giữ hơn 510 tấn Anilin, có thể sử dụng để sản xuất 85 tấn Fentanyl.
Theo Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Fentanyl được tổng hợp bất hợp pháp và được sử dụng như một loại ma túy, thường trộn lẫn với heroin, cocain hoặc ma túy tổng hợp để tăng độ “phê”. Việc sử dụng Fentanyl và các chất dẫn xuất của nó không vì mục đích chữa bệnh có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng về mặt sức khỏe.
Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy cho biết, hiện nay, qua công tác giám định, chưa phát hiện Fentanyl và các chất dẫn xuất của nó thu giữ tại Việt Nam. Tuy nhiên, trước xu thế mở rộng thị trường của loại ma túy này từ châu Mỹ sang châu Đại Dương và lan rộng sang châu Á, cần tăng cường phòng, chống loại ma túy này tại Việt Nam.