Thời gian qua, xuất hiện thủ đoạn lừa đảo, tống tiền, chiếm đoạt tài sản bằng cách sử dụng công nghệ cắt ghép mặt nạn nhân vào các clip “nhạy cảm”. Sau đó, giả danh nhắn tin thông báo, gửi kèm hình ảnh, clip đã cắt ghép, đồng thời để lại các phương thức liên lạc, đe dọa yêu cầu chuyển tiền. Cơ quan chức năng xác định, đây là chiêu trò mới của tội phạm công nghệ cao, người dân cần đặc biệt lưu ý.
Cán bộ Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an tỉnh Phú Thọ tăng cường nắm bắt hoạt động tội phạm trên không gian mạng
Trong thời gian gần đây, hoạt động lừa đảo liên quan đến lợi dụng công nghệ cao đang có chiều hướng gia tăng nhanh chóng, gây thiệt hại nghiêm trọng cho nhiều người. Các đối tượng lừa đảo ngày càng tinh vi trong việc lợi dụng các công cụ công nghệ cao như trí tuệ nhân tạo (AI) và các phần mềm chỉnh sửa hình ảnh, video để thực hiện hành vi phạm pháp. Đặc biệt, các thủ đoạn ngày càng phong phú, tập trung nhấm vào các nhóm người như nhân viên văn phòng, sinh viên và các cá nhân thường xuyên sử dụng mạng xã hội.
Ban đầu, các đối tượng lừa đảo thường sử dụng các tài khoản mạng xã hội như Zalo, Facebook, Telegram, Viber để tiếp cận nạn nhân. Chúng tạo lòng tin thông qua các cuộc trò chuyện thân thiện hoặc hứa hẹn lợi ích nào đó. Một khi đã kết nối, chúng bắt đầu thu thập các thông tin cá nhân của nạn nhân như hình ảnh, video, hoặc thông tin riêng tư khác.
Sau khi có đủ thông tin, các đối tượng sử dụng công nghệ cắt ghép để tạo ra những hình ảnh, video nhạy cảm giả mạo liên quan đến nạn nhân. Những hình ảnh này thường được chỉnh sửa tài tình đến mức rất khó phân biệt với hình ảnh thật bằng mắt thường.
Khi đã có trong tay hình ảnh giả mạo, các đối tượng liên hệ nạn nhân qua điện thoại, email hoặc tin nhắn. Chúng tự xưng là “thám tử” hoặc người giữ thông tin nhạy cảm và đe dọa sẽ phát tán những tài liệu này nếu nạn nhân không chuyển tiền theo yêu cầu. Thông thường, chúng yêu cầu nạn nhân chuyển từ 1 đến 2 tỷ đồng.
Nếu nạn nhân làm theo yêu cầu ban đầu, các đối tượng tiếp tục tăng cường đe dọa và yêu cầu chuyển thêm nhiều tiền hơn. Mức độ căng thẳng ngày càng tăng cho đến khi nạn nhân không còn khả năng tài chính.
Chị Lê Thị Thu Trang thường xuyên nhận được tin nhắn từ tài khoản “lạ” trên mạng xã hội facebook
Nhận được nhiều tin nhắn làm quen từ những tài khoản facebook lạ, chị Lê Thị Thu Trang ở phường Dữu Lâu, thành phố Việt Trì luôn thận trọng kiểm tra lịch sử các nội dung đăng trên trang cá nhân người đó, lượng tương tác hoặc số người theo dõi để xác định tài khoản là thật hay lừa đảo. Chị Trang cho biết: Tôi luôn lưu ý không chia sẻ đường link hay thông tin chưa được kiểm chứng cho người khác, đồng thời hướng dẫn người thân cách để nhận biết hành vi lừa đảo qua mạng xã hội. Tôi mong cơ quan chức năng có giải pháp giải quyết tình trạng này để đảm bảo an toàn trên môi trường mạng cho người dân.
Hành vi lừa đảo này gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, có thể khiến nạn nhân mất một khối tài sản lớn chỉ trong thời gian ngắn, gặp áp lực tâm lý do bị đe dọa, lo sợ bị bại lộ thông tin nhạy cảm. Cơ quan chức năng xác định, đây là chiêu trò mới của tội phạm công nghệ cao để tống tiền, song không loại trừ khả năng do một số đối tượng cơ hội chính trị thực hiện để bôi nhọ uy tín, hạ bệ người khác trong bối cảnh công tác nhân sự các cơ quan, đơn vị, địa phương đang chuẩn bị điều chỉnh, sắp xếp trước Đại hội Đảng bộ các cấp.
Vì vậy, người dân lưu ý không chia sẻ thông tin hình ảnh có liên quan đến người khác, các vụ việc, sự việc chưa được xác minh, xử lý hoặc có yếu tố nhạy cảm để tránh bị các đối tượng xấu lợi dụng để cắt ghép; luôn kiểm tra kỹ nguồn gốc thông tin trước khi chia sẻ hoặc tương tác; không truy cập vào các đường dẫn lạ. Không chia sẻ thông tin cá nhân cho bất kỳ tổ chức, cá nhân nào khi chưa biết họ là ai và sử dụng vào mục đích gì. Tắt tính năng iMessage nếu không có nhu cầu sử dụng (vào Cài đặt, Tin nhắn và tắt tính năng iMessage).
Ông Lê Quang Thắng – Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Phú Thọ nhấn mạnh: Trong trường hợp bị đối tượng sử dụng hình ảnh để tống tiền, người dân cần giữ bình tĩnh, lưu giữ nội dung tin nhắn, số điện thoại, hình ảnh liên quan. Tuyệt đối không chuyển tiền, không làm theo hướng dẫn của các đối tượng để tránh bị chiếm đoạt tài sản. Đồng thời, liên hệ với cơ quan Công an nơi gần nhất hoặc Sở Thông tin và Truyền thông để tiếp nhận, hỗ trợ xử lý kịp thời.
Sở Thông tin và Truyền thông cử đầu mối tiếp nhận thông tin phản ánh của các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân khi có vụ việc, sự việc liên quan đến các thủ đoạn, hành vi lừa đảo có sử dụng công nghệ cao: Đồng chí Hà Anh Tuấn – Trưởng phòng Công nghệ thông tin (Điện thoại: 0889.226.999).
Khánh Trang